• foto András Forgách
  • omslag De akte van mijn moeder
  • De akte van mijn moeder

    András Forgách

    Cossee. Vertaald uit het Hongaars door Rebekka Hermán Mostert

De ontdekking sloeg in als een bom. Bijna dertig jaar na de val van het communistische regime in Hongarije komt András Forgách erachter dat zijn geliefde moeder vanaf 1975 tot haar vroege dood in 1985 als ‘Mevrouw Pápai’ informatie aan de geheime dienst rapporteerde. Niet alleen over bekenden, maar ook over vrienden, haar man en haar kinderen. Hoe kon Bruria Forgách, geboren Avi-Shaul, tegelijkertijd een liefdevolle moeder, echtgenote, steun en toeverlaat én informant zijn?
De akte van mijn moeder beschrijft het pijnlijke proces om de geslaagde familiefaçade te doorbreken en de feiten, de leugens en de contradicties boven tafel te krijgen. Wat waren de drijfveren en motieven van Bruria Forgách om alles over haar politiek actieve zoon te rapporteren? Is er naast de minachting voor de verraadster misschien ook zoiets als begrip mogelijk voor haar dubbelleven met al zijn afgronden en geheimen?
In deze emotionele spagaat tekent Forgách het portret van een mooie Joodse vrouw die heimwee heeft naar haar geboortestad Jeruzalem. Toch is zij gefascineerd door de utopie van het communisme met zijn sterke antizionistische ideologie. Het leven in het claustrofobische Hongarije botst met een voor Bruria Forgách ongrijpbaar verlangen. Maar naar wat? Een andere utopie, een veilig thuis? Geluk? Vrijheid? En er wordt nog iets zichtbaar: met het dossier van ‘Mevrouw Pápai’ verliest András niet alleen voor de tweede keer zijn moeder, maar ook zestig jaar aan familieherinneringen. Alles komt nu in een ander licht te staan.

András Forgách(Boedapest, 1952) is in het culturele leven van Hongarije een vooraanstaande persoonlijkheid. Hij heeft niet alleen naam en faam gemaakt als auteur en vertaler, maar ook als toneelschrijver en beeldend kunstenaar. Tijdens het verzet tegen de ‘Sovjetbroeders’ in de jaren zeventig en tachtig speelde hij een prominente rol. Hij schreef onder andere de monumentale roman Zehuse, waarin een moeder brieven schrijft aan haar dochter in het buitenland. Na de onthutsende ontdekking van het dubbelleven van zijn moeder Bruria Forgách (Jeruzalem, 1922 – Boedapest, 1985) voelde hij zich als schrijver en als zoon genoodzaakt de confrontatie met de waarheid over zijn familie aan te gaan. De Hongaarse titel Élő kötet nem marad (letterlijk ‘Er is geen geopend dossier meer beschikbaar’) refereert aan een bij de Hongaarse geheime dienst gebruikelijke uitdrukking, wanneer het dossier van een overleden informant of medewerker gesloten wordt.

(longlist 2019)