• De koning

    Szczepan Twardoch

    Nieuw Amsterdam. Vertaald uit het Pools door Charlotte Pothuizen

Warschau, jaren dertig: Jakub Shapiro, een jonge, getalenteerde bokser uit de jodenbuurt, wordt de vertrouweling van Kaplica, de Godfather van de stad. Het nationaal-socialisme is in opkomst, aanhangers beramen een machtsgreep tegen de Poolse regering en schuiven Kaplica een politieke moord in de schoenen. Wanneer die wordt opgepakt breekt er een regelrechte oorlog uit in de onderwereld. Shapiro neemt het heft in handen, begint een fatale affaire met de dochter van de officier van justitie en moet tegelijkertijd zijn vrouw en kinderen tegen toenemende jodenhaat beschermen.

De koning is een spectaculaire, filmische roman over de opkomst van een onweerstaanbare criminele held, te midden van chaos en geweld, glamoureuze hoeren en charismatische gangsters.

Vakjury:

De koning van de Poolse auteur Szczepan Twardoch is een meeslepend machoboek. Het beschrijft de wereld van de joodse maffia in het Warschau van de tweede helft van de jaren dertig, een wereld van nietsontziend geweld, wapens die nonchalant in mondaine pakken worden meegedragen, bordelen, drank en cocaïne. Over die meedogenloze wereld hangt de doem van de oorlog, die een paar jaar later zal uitbreken; ook de zich ongenaakbaar voelende joodse gangsters, zo weet de lezer, zullen dan gedoemd zijn. De vele straatgevechten van rivaliserende politieke bewegingen – van de arbeiders tot de fascisten – vormen daar een voorafschaduwing van. De viering van mannelijkheid en kracht vormt slechts de oppervlakte, daaronder gaat een onafwendbare tragedie schuil.

Szczepan Twardoch heeft zich nauwgezet gedocumenteerd voor zijn schets van het vooroorlogse Warschau, hij heeft ook onvergetelijke personages gecreëerd. Vooral de even ruwe als elegante joodse bokser Jakub Shapiro, de koning, is weergaloos: hij is bikkelhard maar soms ook verrassend fijngevoelig. Zijn verhaal wordt verteld door Moisje Bernstein, de 17-jarige zoon van een van zijn armzalige joodse slachtoffers, over wie hij zich heeft ontfermd.

In De koning wordt hard realisme afgewisseld met poëtische, surrealistische passages. Er wordt soepel heen en weer gesprongen in de tijd en de duizelingwekkende ontwikkelingen blijken gepaard te gaan met een geraffineerd vertelperspectief. Charlotte Pothuizen levert met De koning een buitengewoon indrukwekkende vertaling af. Het verhaal van Shapiro wordt verteld in een mengeling van Jiddisch en Bargoens, dat ook in het Nederlands schittert en vlamt.

(shortlist 2020)