Shortlist Europese Literatuurprijs 2024

Empusion van Olga Tokarczuk, vertaald door Karol Lesman, M. De laatste dagen van Europa van Antonio Scurati, vertaald door Jan van der Haar, The age of destroying van Pauline Peyrade, vertaald door Kiki Coumans en Weken maanden jaren van Sara Baume, vertaald door Lette Vos zijn genomineerd voor de Europese Literatuurprijs 2024.

Dit werd zojuist bekendgemaakt tijdens een feestelijk evenement in SPUI25 in Amsterdam. De jury onder leiding van Niña Weijers koos de vier titels uit een longlist van 12 boeken.

De Europese Literatuurprijs bekroont het beste boek dat in het afgelopen jaar voor het eerst in Nederlandse vertaling is verschenen en bekroont nadrukkelijk zowel de auteurs als vertalers. Het prijzengeld is voor de auteur en vertaler gelijk, beiden ontvangen € 10.000. Op 4 september wordt bekendgemaakt welk van de vier genomineerden bekroond wordt met de Europese Literatuurprijs, en op 2 november vindt de uitreiking plaats op Crossing Border in Den Haag.

Juryvoorzitter Niña Weijers over de kracht van Europese literatuur en vertalers: 'Als er iets is wat ingaat tegen dergelijke even rigide als xenofobische ficties, is het de literatuur die door heel Europa wordt geschreven, en die vanuit alle hoeken van het continent terechtkomt in Nederland, waar ze in het Nederlands kan worden gelezen — en dat allemaal dankzij de liefde en inspanning van vertalers, die meest zorgvuldige, vindingrijke en intelligente van alle lezers. Tijdens het lezen van de longlist dacht ik vaak aan dit wonder. Het wonder van het schrijven, vertalen, uitgeven en lezen tegen de klippen op.’

De jury over de shortlist van de Europese Literatuurpijs 2024

  • Empusion van Olga Tokarczuk, vertaald uit het Pools door Karol Lesman (De Geus)

‘Tokarczuk schreef een even geheimzinnige als grappige roman die, uiteindelijk, gaat over de verwevenheid van al het leven en de heilloze weg van harde opposities en definitieve wereldbeschouwingen. Soms subtiel, soms het tegenovergestelde daarvan, maar altijd prikkelend, intelligent en geïnteresseerd in alles wat zich onder de oppervlakte bevindt […] De meanderende, vroeg-twintigste eeuwse aandoende zinnen, werden met veel gevoel voor ritme én inhoud vertaald door Karol Lesman.’

  • M. De laatste dagen van Europa van Antonio Scurati, vertaald uit het Italiaans door Jan van der Haar (Podium)

‘M. De laatste dagen van Europa is het derde deel in de indrukwekkende romanreeks van Antonio Scurati over het Italiaanse fascisme in de twintigste eeuw. Hier zitten we op de eerste rij bij een tragedie die zich afspeelt in Italië aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog.[…] Scurati heeft het niet nodig om expliciete verwijzingen naar het heden te maken, je voelt ze door het hele boek. Dat waardeerde de jury zeer. Zij had eveneens bewondering voor vertaler Jan van der Haar, die de overige twee delen ook vertaalde en soepel meebeweegt met Scurati’s krachtmeting.’

  • The age of destroying van Pauline Peyrade, vertaald uit het Frans door Kiki Coumans (Vleugels)

‘De Franse Pauline Peyrade schreef met The age of destroying een kleine maar intens beklijvende roman over mishandeling en misbruik; een thema dat aan de lezer opdoemt als een dier in de nacht — het is daar, het houdt zich schuil tussen de regels, er valt niet aan te ontsnappen, het mikt op je keel.[…] De roman werd gewaagd, want zonder houvast in de vorm van welke flaptekst dan ook, uitgegeven door uitgeverij Vleugels en glashelder vertaald door Kiki Coumans.’

  • Weken maanden jaren van Sara Baume, vertaald uit het Engels door Lette Vos (Oevers i.s.m. Koppernik)

‘De Brits-Ierse Sara Baume schreef met ‘Weken maanden jaren’ een uiterst originele, onvergelijkbare roman over een stel dat vanuit de stad naar het barre West-Ierse platteland verhuist. Voor zover er een plot is, wordt die gevormd door het verstrijken van de tijd en de zichtbare slijtage die dat aanricht. […] Het levert een verrassend poëtisch boek op, dat met dank aan de vertaling van Lette Vos in het Nederlands minstens zo sprankelend leest als het origineel.’

Jury
Naast voorzitter Niña Weijers bestaat de jury uit Ronnie Terpstra (boekhandel Van der Velde), Astrid Bamberg (boekhandel Hijman Ongerijmd), auteur en recensent Ilse Josepha Lazaroms en Karina van Santen, de vertaler van het winnende boek van vorig jaar. Zij selecteerden de shortlist uit een longlist die door boekhandelaren uit hele land was samengesteld.

Over de Europese Literatuurprijs
De Europese Literatuurprijs bekroont de beste hedendaagse Europese roman die in het voorgaande jaar in Nederlandse vertaling is verschenen. Zowel de schrijver als de vertaler van de winnende roman worden geëerd en ontvangen ieder € 10.000 aan prijzengeld. De Europese Literatuurprijs wordt dit jaar voor de 14e keer uitgereikt. Vorig jaar ging de Europese Literatuurprijs naar Kassa 19 van Claire-Louise Bennett, vertaald door Karina van Santen en Martine Vosmaer.

De Europese Literatuurprijs is een initiatief van het Nederlands Letterenfonds, academisch-cultureel centrum SPUI25, weekblad De Groene Amsterdammer en Athenaeum Boekhandel. De prijs wordt financieel mogelijk gemaakt door het Lira Fonds, De Lancey & De La Hanty Foundation en het Nederlands Letterenfonds.